100 lat Lasów Państwowych na Ziemi Sądeckiej / zdjęcia / video
Uroczystym apelem leśników na płycie Rynku w Starym Sączu zainaugurowano obchody Jubileuszu 100-lecia powstania Lasów Państwowych. 12 lipca br., w dniu wspomnienia liturgicznego patrona leśników, św. Jana Gwalberta, odprawiono Mszę świętą na Ołtarzu Papieskim, odbyła się Krajowa Narada Leśników oraz widowiska artystyczne. Nadzwyczajnym gościem stał się również ks. kard. Konrad Krajewski, jałmużnik papieski, który wracając z Chersonia na Ukrainie do Watykanu przywiózł leśnikom błogosławieństwo papieża Franciszka.
Uroczystości 100-lecia Lasów Państwowych będą odbywać się pod patronatem Honorowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Pierwszy akord tych obchodów wybrzmiał w Małopolsce, na Ziemi Sądeckiej, w Starym Sączu, a gospodarzem miejsca byli leśnicy z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie.
Na uroczystości Ogólnopolskiego Dnia Leśnika zaprosili Pan Edward Siarka, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Pełnomocnik Rządu ds. Leśnictwa i Gospodarki Łowieckiej oraz Pan Józef Kubica, Dyrektor Generalny Lasów Państwowych. Gospodarzem miejsca i głównym organizatorem wydarzenia był Pan Paweł Szczygieł, Dyrektor RDLP w Krakowie, wieloletni Nadleśniczy Nadleśnictwa Stary Sącz oraz małopolscy leśnicy.
Na obchody święta leśników przybyło wielu zaproszonych gości. W uroczystościach wzięli udział przedstawiciele rządu, parlamentu, samorządów, administracji państwowej, osób duchownych, organizacji społecznych, świata nauki i kultury a także służb mundurowych. Przyjechali leśnicy z całej Polski. Program uroczystości był bardzo bogaty i składał się z czterech bloków: uroczysty apel, przemarsz do Klasztoru Sióstr Klarysek po relikwie trzech świętych Kościoła katolickiego, Msza święta na Ołtarzu Papieskim, Krajowa Narada Leśników. Był także bogaty program artystyczny z przedstawieniami muzycznymi zespołów „Taraka” oraz „Małej Armii Janosika”. Całość wydarzenia prowadził Pan Marek Mróz – Naczelnik Wydziału Organizacji w Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych.
Podczas Ogólnopolskiego Dnia Leśnika padły również szczególne słowa błogosławieństwa i wspomnienie sprzed 24 lat.
– Niech największym docenieniem naszej pracy będzie błogosławieństwo papieża Franciszka przywiezione do nas osobiście przez ks. kardynała Konrada Krajewskiego, jałmużnika papieskiego, członka Domu Papieskiego, które wybrzmiało podczas Ogólnopolskiego Dnia Leśnika z Ołtarza Papieskiego w Starym Sączu i było skierowane do wszystkich pracowników Lasów Państwowych. To był szczególny, wzruszający moment. Wracający do Rzymu z wyniszczonego wojną ukraińskiego Chersonia kardynał Krajewski, Prefekt Dykasterii ds. Posługi Miłosierdzia, przyjechał do Starego Sącz, by z ołtarza papieskiego pozdrowić polskich leśników, podziękować za pracę i odmówić z nami modlitwę – mówi Paweł Szczygieł, Dyrektor RDLP w Krakowie.
Kardynał Konrad Krajewski wspomniał, że był na tym ołtarzu podczas historycznej Mszy kanonizacyjnej św. Kingi sprawowanej 16 czerwca 1999 roku przez papieża Polaka.
Listy gratulacyjne z życzeniami i szacunkiem za 100 lat pracy polskich leśników skierowali prezydent RP Andrzej Duda, list w imieniu Prezydenta odczytał Piotr Ćwik, Zastępca Szefa Kancelarii Prezydenta RP oraz premier polskiego Rządu – Mateusz Morawicki, którego list odczytał Paweł Szczygieł – Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie.
Na bursztynowym i leśnym szlaku
Stary Sącz jest jednym z najstarszych miast w Polsce, łączącym Szlakiem Bursztynowym Polskę gór, z Polską morza, Ziemi będącej ongiś własnością Klasztoru Sióstr Klarysek. Zapisał się bardzo dobrze na kartach historii polskiego leśnictwa. Jest także miastem wielkich, historycznych postaci, które Ziemię Sądecką przez wieki kształtowały. Stąd decyzja władz, aby właśnie tutaj w Beskidzie Sądeckim zainaugurować obchody 100-lecia Lasów Państwowych.
Państwowa administracja leśna w Starym Sączu jest jedną z najstarszych w Polsce. W latach 20. XX wieku powstało Nadleśnictwo Stary Sącz, które zajmuje szczególne miejsce w historii Lasów Państwowych. Państwowa administracja leśna, zarządzająca majątkiem Skarbu Państwa rodziła się tutaj zaraz po tym, jak w 1924 roku Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Stanisław Wojciechowski, powołał przedsiębiorstwo Polskie Lasy Państwowe. Tym samym rozpoczęła się budowa struktur zarządzania i kadr, a więc odrębnej administracji w wolnej Polsce – Lasów Państwowych.
Flaga na maszt
Podczas uroczystego apelu na Rynku w Starym Sączu leśnicy z całej Polski stawili się do uroczystej odprawy. Podniesiono flagę państwową a sygnaliści z Zespołu RDLP w Katowicach odegrali Hymn Polski.
Minister Edward Siarka przyjął meldunek od dowódcy uroczystości Wojciecha Jaronia, głównego specjalisty w Zespole ds. BHP i Ochrony Mienia RDLP w Katowicach. Asystował mu Józef Kubica, Dyrektor Generalny LP. Podczas wystąpienia Edward Siarka podkreślił zasługi leśników polskich dla lasów, dla ludzi i dla całej Ojczyzny.
– Z całego serca chciałbym podziękować wszystkim leśnikom za służbę polskiej przyrodzie.
To Wy stoicie na staży jednego z najważniejszych narodowych dóbr. Każdego dnia jestem pełen uznania dla Waszej pracy, która sprawia, że polskie lasy stają się coraz piękniejsze i coraz bardziej różnorodne. Wasza działalność, bazująca na wiedzy i doświadczeniu, wypływa z wielkiej miłości i pasji, w szacunku do ojczystej przyrody – powiedział wiceminister Edward Siarka.
– Nasze lasy to wielkie bogactwo przyrodnicze, które jest owocem stuletniej pracy i troski polskich leśników – powiedział Józef Kubica, Dyrektor Generalny Lasów Państwowych, podkreślając, że wybór Ziemi Sądeckiej na uroczystość rangi ogólnopolskiej, rozpoczynającej jubileusz 100-lecia Lasów Państwowych ma bardzo głębokie uzasadnienie i sens.
– Dziś jest ten wyjątkowy dzień, kiedy mogę skłonić przed zgromadzoną tutaj bracią leśną głowę i i osobiście wyrazić swoją wdzięczność – dodał.
Uroczysty Apel na starosądeckim rynku miał podniosły, uroczysty charakter i odbył się zgodnie z najnowszym Ceremoniałem Leśnym – można rzec, że sądeckie uroczystości były „chrztem bojowym” zastosowania ceremoniału leśnego w praktyce. Duży udział w przygotowaniu i przeprowadzeniu tej części uroczystości mieli leśnicy z Leśnej Asysty Honorowej Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach, w tym Grupy Reprezentacyjnej Służby Leśnej oraz Zespół Sygnalistów RDLP w Katowicach.
Relikwie świętych
Po uroczystym apelu kolumna leśników prowadzona przez Orkiestrę Reprezentacyjną Straży Granicznej przeszła ulicami Starego Sącza do Klasztoru Sióstr Klarysek. Tam odebrano relikwie Św. Kingi, św. Jana Pawła II. i św. Jana Gwalberta.
Relikwie zostały zaniesione na miejsce modlitwy Eucharystycznej i ustawione na Ołtarzu Papieskim. Procesję z relikwiami prowadzili Paweł Szczygieł, Dyrektor RDLP w Krakowie niosący relikwie św. Kingi, Damian Sieber, Dyrektor RDLP w Katowicach, z relikwiami św. Jana Pawła II oraz Robert Głodowski, inspektor LP, który przywiózł relikwie św. Jana Gwalberta z Pustelni Złotego Lasu w Rytwianach.
Święta Kinga
Trudno sobie wyobrazić przeszłość i przyszłość Starego Sącza bez świętej Kingi a tym samym obchody jubileuszu leśników bez historycznych odniesień. Węgierska królewna z rodu Arpadów, córka króla Węgier, poślubiona przez ostatniego potomka małopolskiej linii Piastów, Bolesława V Wstydliwego, słynęła z mądrości i gospodarskiego zmysłu. Księżna, Pani Ziemi Krakowskiej i Sandomierskiej, pozostawiła po sobie wiele fundacji i donacji a współcześni zawdzięczają jej rozwój gospodarczy, administracyjny i duchowy Małopolski.
Wraz ze wspomnieniem św. Kingi pojawia się postać króla Jana III Sobieskiego – stratega wielkiej Wiktorii Wiedeńskiej z 1683 roku, który po wielkim i głośnym w całej Europie zwycięstwie przybył do Starego Sącza pokłonić się doczesnym szczątkom św. Kingi i poprzeć starania o wyniesienie Jej na ołtarze, po tym jak Komisja ds.. Obrzędów odrzuciła dokumenty uznając je za niewystarczające. Kolejne apelacje króla Jana III Sobieskiego do papieża Innocentego XI spowodowały rozpoczęcie kolejnego procesu zakończonego pomyślnie beatyfikacją w 1690 roku). Tak więc starania zwycięzcy spod Wiednia okazały się skuteczne.
Mijały wieki i nadszedł czas radości i dumy. Rok 1999. Do Starego Sącza przybyło ponad pół miliona pielgrzymów z całego świata, aby być świadkami kanonizacji Świętej Siostry Klaryski, wynoszonej na ołtarze przez naszego rodaka, papieża Jana Pawła II, który rozsławił tę ziemię na cały świat i pozostawił testament etyczny dla kolejnych pokoleń Polaków.
Modlitwa odbyła się w dniu szczególnym bo we wspomnienie liturgiczne św. Jana Gwalberta, średniowiecznego włoskiego zakonnika, patrona leśników. 12 lipca minęła 950. rocznica jego śmierci ziemskiej i narodzin dla nieba. Pielęgnowanie pamięci tego świętego patrona leśników włoskich powierzył polskim leśnikom papież Jan Paweł II. Było to w 1987 roku podczas Mszy św. dla leśników odprawionej przed Kościołem Matki Bożej Śnieżnej w Dolomitach.
Ofiara na Ołtarzu Papieskim
Na historycznym sądeckim ołtarzu odbyła się modlitwa Eucharystyczna, podczas której dziękowano Bogu za mijający wiek pracy polskich leśników gospodarujących lasami Skarbu państwa a także prywatnymi. Wspominano Zmarłych i upraszano o potrzebne błogosławieństwa dla żyjących.
Mszy świętej przewodniczył i homilię wygłosił ks. bp Tarnowski Andrzej Jeż. W koncelebrze wzięło udział kilkudziesięciu duchownych. W tym duszpasterze leśników. Msza miała oprawę leśną, z udziałem zespołu sygnalistów myśliwskich, pocztów sztandarowych i asysty honorowej.
Przed Ołtarzem Papieskim odsłonięto kapliczkę św. Jana Gwalberta, włoskiego zakonnika. W tym roku przypada 950. rocznica jego śmierci. Jest świętym ogłoszonym przez papieża Piusa XII w 1951 roku. Postać świętego przypomniał Jan Paweł II w homilii wygłoszonej do leśników i strażników leśnych podczas Mszy św. wotywnej odprawionej w Dolomitach w lipcu 1987 roku i wówczas polecił tego świętego pamięci leśników polskich.
Kapliczka św. Jana Gwalberta jest wotum wdzięczności leśników polskich za 100-lecie organizacji Lasy Państwowe. Kapliczka będzie pamiątką po uroczystościach Ogólnopolskiego Dnia Leśnika w Starym Sączu i Mszy świętej dziękczynnej sprawowanej na Ołtarzu Papieskim.
Dwa Dęby Niepodległości
Po poświęceniu kapliczki św. Jana Gwalberta nastąpiło posadzenie dwóch dębów wyhodowanych w kontenerowej szkółce leśnej w miejscowości Nędza, w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie. Dęby będą świadkami wydarzenia dla przyszłych pokoleń.
– Dęby zostały pobłogosławione w Rzymie przez Papieża Franciszka. Było to 23 maja 2018 roku podczas pielgrzymki delegatów Lasów Państwowych w Polsce wraz z duszpasterzami do grobu św. Jana Pawła II z okazji 100. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości. Te dwa dęby będą świadkami dzisiejszego wydarzenia i świadectwem naszych czasów dla przyszłych pokoleń
– powiedział Paweł Szczygieł, dyrektor RDLP w Krakowie. – Ufam, że Stary Sącz i ołtarz papieski z kapliczką naszego leśnego patrona staną się ważnym miejscem dla polskich leśników – dodał.
Certyfikaty poświadczające pochodzenie dębów zostały przekazane podczas Mszy św. w darach ołtarza i będą przechowywane w archiwach Diecezjalnego Centrum Pielgrzymowania im. Jana Pawła II „Opoka” w Starym Sączu.
Dęby posadzili: Piotr Ćwik – minister w Kancelarii Prezydenta RP, Łukasz Kmita – Wojewoda Małopolski, Jan Tadeusz Duda – Przewodniczący Sejmiku Województwa Małopolskiego, bp. tarnowski Andrzej Jeż, minister Edward Siarka, dyrektor Józef Kubica i dyrektor RDLP w Krakowie, Paweł Szczygieł,
Krajowa Narada Leśników
W Krajowej Naradzie Leśników w Starym Sączu wzięło udział wielu znakomitych gości; przedstawiciele Prezydenta RP, Parlamentu RP, władze województwa, samorządowcy, nauczyciele z szkół wyższych i średnich, naukowcy wielu uczelni wyższych, dowódcy służb mundurowych współpracujących z Lasami Państwowym w celu realizacji zadań ustawowych, przyjaciele leśników.
Powitano przedstawicieli władz państwowych i samorządowych:
Pana Piotra Ćwika, Zastępcę Szefa Kancelarii Prezydenta RP, Pana Edwarda Siarkę, Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, posłów na Sejm RP, Pana Łukasza Kmitę, Wojewodę Małopolskiego, Pana prof. Jana Tadeusza Dudę, Przewodniczącego Sejmiku Województwa Małopolskiego oraz samorządowców przybyłych, aby świętować Dzień Leśnika.
Kolegium Lasów Państwowych reprezentowała Pani Krystyna Szyszko, wdowa po zmarłym w 2019 roku prof. Janie Szyszko oraz przewodniczący tego gremium, Pan prof. dr hab. inż. Janusz Sowa, emerytowany pracownik naukowy UR w Krakowie.
Świat nauki reprezentowali m.in.: dr hab. Sylwester Tabor, prof. URK, rektor UR w Krakowie, prof. dr hab. inż. Marcin Pietrzykowski, Dziekan Wydziału Leśnego UR w Krakowie, prof. dr hab. inż. Piotr Łakomy, Dziekan Wydziału Leśnego i Technologii Drewna Uniwersytetu Przyrodniczego
w Poznaniu.
Przybyli także naukowcy z krakowskich uczelni wyższych: dr. hab. Tomasz Homa SJ, prof. AIK – Rektor Akademii Ignatianum w Krakowie. Instytut Badawczy Leśnictwa reprezentował prof. dr hab. Jacek Hilszczański.
Służby mundurowe reprezentowali:
gen. Andrzej Leńczuk Dyrektor Generalny Służby Więziennej, gen. SG Stanisław Laciuga, Komendant Karpackiego Oddziału Straży Granicznej, płk SG Adam Jopek, Komendant Śląskiego Oddziału Straży Granicznej, płk pil. Sławomir Bliniak Dowódca 8. Bazy Lotnictwa Transportowego, płk Marcin Siudziński, Dowódca 11 Małopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej, płk. Marcin Żal, Szef Wojskowego Centrum Rekrutacji w Krakowie, ppłk Henryk Kiełbasa, Szef Wojskowego Centrum Rekrutacji w Nowym Sączu, płk. Paweł Wójcik, Szef Wojskowego Centrum Rekrutacji w Rzeszowie, nadbryg. Piotr Filipek, Komendant Wojewódzki PSP w Krakowie, insp. Rafał Leśniak, Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Krakowie, mł. insp. Jacek Cholewa, Komendant Powiatowy Policji w Krakowie, Michał Mostowski, p.o. Zastępca Głównego Inspektora Transportu Drogowego w Krakowie, Paweł Kucharczyk, Małopolski Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego, ppłk. Łukasz Chruślicki, Dyrektor Zakładu Karnego w Nowym Sączu, insp. Krzysztof Dymura, Komendant Miejski Policji w Nowym Sączu, bryg. Marek Chwała, Komendant Szkoły Aspirantów PSP w Krakowie, ppłk Maciej Konior, Dyrektor Okręgowego Sądu Wojskowego.
Przybyło wielu przedstawicieli duchowieństwa:
bp Tarnowski Andrzej Jeż, ks. kanonik Wiktor Ojrzyński, Duszpasterz Krajowego Sekretariatu ZNOŚiL NSZZ „Solidarność” i ks. bryg. Wiesław Kulig kapelan PSP w Krakowie, duszpasterze leśników regionalnych dyrekcji LP.
Jednak największym zaskoczeniem i radosną niespodzianką było pojawienie się na Ołtarzu Papieskim wracającego do Watykanu – z pogrążonego w wojnie Chersonia, ks. kard. Konrada Krajewskiego.
Wyśpiewać radość i ból
Mocnym, artystycznym akcentem obchodów Ogólnopolskiego Dnia Leśnika w Starym Sączu były przedstawienia muzyczne w wykonaniu dwóch nietuzinkowych zespołów.
Wystąpił Zespół „Taraka”, który jest polsko-ukraińską grupą a inspiracje muzyczne czerpie m.in. z kultury ukraińskiej i białoruskiej. Istniejący od 2012 roku zespół obecnie występuje w bardzo okrojonym składzie, bowiem członkowie grupy walczą na froncie wojennym. Dramatyczny, wręcz porażający realizm życia w walczącej o wolność Ukrainie jest szczególnie widoczny na doświadczeniach tego zespołu. W ubiegłym roku zginął wiolonczelista grupy, 28-letni Dmitrij. – Był pięknym, młodym i niezwykle utalentowanym człowiekiem – wspominają Jego przyjaciele.
Mała Armia Janosika jest wyjątkowym zespołem muzycznym. Obecnie liczy 180 członków w wieku od 3 do 70 lat. Głównym spoiwem zespołu jest zamiłowanie do muzyki regionalnej, kultury i tradycji regionu Podhala. Zespół tworzą przede wszystkim młodzi ludzie z Raby Wyżnej i okolic, którzy pod okiem instruktorów rozwijają swoje uzdolnienia i talenty muzyczne. Zespół cieszy się ogromnym zainteresowaniem i uznaniem publiczności. Z powodzeniem koncertuje i realizuje profesjonalne nagrania. W sieci internetowej oglądalność Małej Armii Janosika przekroczyła 250 mln i nadal rośnie.
Ich sztuka muzyczna byłaby niemożliwa bez drewnianych instrumentów, a jej odbiór – bez drewnianej sceny. Świerki, jodły, buki, brzozy, klony, lipy mogą być wspaniałym drewnem rezonansowym, nazywanym często cudem natury (chodzi o tzw. drewno doskonałe, praktycznie bez wad, o ściśle określonej szerokości słojów, posiadające zdolność przenoszenia dźwięku) i przeznaczanym do produkcji instrumentów muzycznych.
Na wieczorny koncert Malej Armii Janosika leśnicy zaprosili mieszkańców Sądecczyzny i turystów. Przed sceną zgromadziło się wielu słuchaczy. Oba artystyczne przedstawienia zyskały sobie uznanie widowni i były swoistym przeglądem wspaniałej kultury wielu regionów Polski i naszych sąsiadów. Ten element również został przemyślany, bowiem polscy leśnicy tworzą bardzo różnorodną grupę, są związani z każdym regionem Polski, dla tych regionów pracują i w swoich regionach budują nie tylko odpowiedzialność za lasy, ale także za więzi międzyludzkie.
—
lasy.gov.pl
Foto: R. Michałowski, S. Adamczyk, T. Dziedzic, R. Szyk