Przy okazji obchodzonego niedawno jubileuszu 70-lecia Zespołu Pieśni i Tańca Kamionka niewątpliwie warto odnotować kilka faktów z historii, jak i bieżącej działalności Zespołu. Rozpoczął on działalność w roku 1953 z inicjatywy dr. Franciszka Mleczki. Wcześniej istniał czterogłosowy chór, który funkcjonował przy zakładzie „Kamionka”. Z tego właśnie chóru początek wziął tak znakomity później Zespół. Obok doktora Mleczki współtwórcami Kamionki byli Bolesław Książek, artysta ceramik, jego żona Maria, przez wiele lat znakomita tancerka w zespole, Stanisław Macheta, tancerz i śpiewak, wreszcie Józef Wróbel, od 1954 roku kierownik „Kamionki” wybitny skrzypek, dyrygent oraz zbieracz melodii ludowych. W pierwszym składzie kapeli grali: Franciszek Baca z Jaworska (skrzypce prym), Józef Leśniak z Grabna (skrzypce sekund), Władysław Panek z Zawady Uszewskiej (klarnet), Franciszek Klecki z Lewniowej (trąbka) i Stanisław Chodacki z Dębna (kontrabas). Po roku Bacę zastąpił Józef Wróbel i kapela tym składzie grała aż do 1976 roku, kiedy to zmarłego Panka zastąpił Zbigniew Brożek z Brzeska. O choreografię dbała zaś Janina Kalicińska z Krakowa.
Od końca lat pięćdziesiątych Kamionka odbywała niezliczone krajowe i zagraniczne wojaże. I tak w kolejnych latach zespół triumfował we włoskim Desenzano, w Helsinkach, Kairze, ubogacał jubileusz 200-lecia Stanów Zjednoczonych, a w roku 1971 został zaangażowany przy produkcji słynnej ekranizacji „Wesela” w reżyserii Andrzeja Wajdy. Corocznie łysogórski zespół uświetniał również centralne obchody dożynkowe. Jak zresztą pisał niestrudzony kronikarz Franciszek Klecki, żeby choć pokrótce opisać same tylko krajowe podróże Kamionki trzeba by stworzyć osobną wielką kronikę. Warto podkreślić, że kronika autorstwa Franciszka Kleckiego dokumentuje pierwsze 25 lat działalności zespołu, na które przypadło ok. 3000 prób oraz 1500 krajowych i zagranicznych występów. To potężne dzieło jest zdeponowane w łysogórskiej bibliotece.
Najtrudniejszą chwilą w historii zespołu była śmierć Józefa Wróbla w roku 1978. Jego obowiązki przejął Zbigniew Kural, a „Kamionka” choć może lata największej świetności miała już za sobą, to jednak wciąż prezentowała poziom pozwalający na wizyty w Szwecji, Anglii czy Francji, ta ostatnia podróż miała miejsce w roku 2000. W 2003 roku wydana została płyta Zespołu z okazji jubileuszu 50-lecia.
Kolejne lata były dla Kamionki trudne, a jej duch trwał właściwie wyłącznie w zespole „Mali Łysogórzanie” założonym przez Panią Urszulę Maturę w roku 1997. Impulsem do odrodzenia Kamionki był zorganizowany przez Przewodniczącego Rady Gminy Dębno Piotra Maturę w roku 2015 wieczór wspomnień poświęcony dr. Franciszkowi Mleczko, na którym Kamionka wystąpiła, choć jeszcze w mocno ograniczonym składzie. Aplauz publiczności był jednak tak wielki, że stało się jasne, że należy działać w kierunku pełnoprawnego powrotu Kamionki. Było to możliwe dzięki ponownemu zaangażowaniu do pracy z młodzieżą Pana Zbigniewa Kurala oraz nauczycielki łysogórskiego przedszkola Pani Bożeny Sachy, która zajęła się najmłodszymi tancerzami. „Mała Kamionka” zaczęła się regularnie pokazywać m.in. podczas Powitania Lata w Łysej Górze, a w 2018 roku miała okazję wystąpić w Krakowie w trakcie odbywającego się na Uniwersytecie Ekonomicznym „Dnia designu i sztuki ludowej”. Zbliżający się do doniosłego jubileuszu 70-lecia Zespół, dzięki współpracy z Dębińskim Centrum Kultury zyskał z czasem akompaniatora w osobie Bartłomieja Sachy oraz choreografa, którym został Bogusław Wójcik.
Same obchody jubileuszu okazały się już pełnym sukcesem, gdyż przed bardzo licznie zgromadzoną publicznością wystąpiło ponad 50 tancerek i tancerzy w towarzystwie kapeli Ludowej DCK. Było to możliwe dzięki wielkiej mobilizacji wielu osób. Wielotygodniowa praca nowopowstałego stowarzyszenia Zespół Pieśni i Tańca Kamionka, druhen i druhów z OSP Łysa Góra na czele z Prezesem Bogdanem Bibro, Panią sołtys Bożeną Sachą, Starostą Brzeskim Andrzejem Potępą, który jako mieszkaniec Łysej Góry również włączył się w przygotowania, członków LKS Kłos Łysa Góra oraz wielu życzliwych osób, przy wydatnym wsparciu DCK, przyniosły znakomity efekt w postaci uroczystości, które na lata pozostaną w pamięci mieszkańców. Jak podkreśla Przewodniczący Rady Gminy Dębno Piotr Matura, który przygotował scenariusz uroczystości i ją prowadził, jego inicjatywa w odtworzeniu Kamionki byłaby niemożliwa do zrealizowania, gdyby nie życzliwa postawa wójta Wiesława Kozłowskiego, który od samego początku nie szczędził starań i środków finansowych, zarówno by Kamionka mogła ponownie cieszyć publiczność swymi występami, jak i by mogła robić to w gruntownie wyremontowanym amfiteatrze Krakus.
Wójt Gminy Dębno Wiesław Kozłowski dziękuje wszystkim osobom zaangażowanym w reaktywację Zespołu Pieśni i Tańca Kamionka. Wielki trud, poświęcenie, a także ciężka praca wielu ludzi pozwoliły, aby ten znakomity zespół odzyskał swój dawny blask.
– Jednocześnie składam serdeczne gratulacje dla byłych i obecnych członków Zespołu Kamionka. Wasz zapał, umiłowanie do folkloru jest godny podziwu i naśladowania we wszystkich grupach społecznych. Dzięki takim osobom tożsamość ludowa i tradycje naszych ojców są ciągle żywe.
– Dziękuję także Pani Annie Mikosz Radnej Województwa Małopolskiego za pozyskane środki z Urzędu Marszałkowskiego, umożliwiające zorganizowanie koncertu jubileuszowego w Łysej Górze, a także nagranie filmu dokumentalnego, który będzie stanowił materiał szkoleniowy dla przyszłych członków Zespołu – mówi Wójt Gminy Dębno Wiesław Kozłowski.
—
Gmina Dębno
