Kapituła Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza po posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2023 r. wskazała pięcioro nominowanych, spośród których we wrześniu wybierze laureata ósmej edycji. To książki bardzo różne i o różnej tematyce. Łączy je – jak podkreślają członkowie Kapituły – niezwykle wysoki poziom literacki. Wśród nominowanych książek znalazły się „Akuszerki” Sabiny Jakubowskiej.
Nominacje do Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza w 2023 roku:
👉 Wiktoria Bieżuńska, Przechodząc przez próg zagwiżdżę (wyd. Cyranka)
👉 Olga Górska, Nie wszyscy pójdziemy do raju (wyd. Drzazgi)
👉 Urszula Honek, Białe noce (wyd. Czarne)
👉 Sabina Jakubowska, Akuszerki (wyd. Grupa Wydawnicza Relacja)
👉 Jakub Nowak, To przez ten wiatr (wyd. Powergraph)
Nazwisko laureatki/laureata ogłoszone zostanie we wrześniu. Zwycięzca otrzyma 40 000 złotych. Jurorzy wskażą też osobę, która w ramach rezydencji literackiej spędzi miesiąc w Vence na południu Francji.
Ustanowiona przez radomski samorząd Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza przyznawana jest debiutującym pisarzom i uznawana za jedno z najważniejszych literackich wyróżnień w Polsce.
Honorowy Patronat nad nagrodą sprawuje Rita Gombrowicz. Mecenasami nagrody są Jarosław Krzyżanowski i Zakłady Automatyki KOMBUD S.A., partnerem głównym jest Unidevelopment S.A. a partnerem strategicznym Samorząd Województwa Mazowieckiego. Organizatorami nagrody są: Prezydent Radomia i Muzeum Witolda Gombrowicza, zaś partnerami Miejska Biblioteka Publiczna w Radomiu, Fundacja Instytut Gombrowiczowski, Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia oraz Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu.
O książce
Zima 1885 roku, podkrakowska wieś. Młodziutka Franciszka rodzi swoje pierwsze dziecko. W porodzie towarzyszy jej przybrana matka, znana w okolicy akuszerka.
W tym samym czasie w pobliskim dworze również rodzi się dziecko. Franciszka zostaje zatrudniona jako jego mamka. Splot okoliczności sprawia, że zaczyna pomagać okolicznym kobietom w przyjściu na świat ich dzieci, a dzięki nieoczekiwanemu wsparciu zaczyna naukę w krakowskiej szkole położnych. Na początku jest zagubiona, lecz wkrótce zyskuje pewność siebie. Wraca z Krakowa do rodzinnej wsi bogatsza w wiedzę o rodzeniu, która boleśnie zderza się z wiejską rzeczywistością, biedną i zabobonną. Wciąga ją wir namiętności i wielkiej historii.
– Pytacie mnie, czy ta powieść to prawda, czy fikcja?
„Akuszerki” opowiadają o bohaterach fikcyjnych, zanurzonych jednak w prawdziwej historii małopolskiej wsi i miasteczka w XIX i XX wieku. Od czasu do czasu przemknie przez karty tej opowieści także postać realna. A żeby nie było wątpliwości kto jest kim, książka zawiera Słownik postaci rzeczywistych – pisze na swoim profilu Sabina Jakubowska.
„Akuszerki” to inspirowana autentycznymi zapiskami prababki autorki monumentalna i porywająca opowieść o kobiecie, która obcowała z życiem i śmiercią, kochała, nienawidziła i niosła pomoc o każdej porze dnia i nocy, także podczas wojennej zawieruchy.
– Świat „Akuszerek” pokazany jest z czułością, ale bez znieczulenia. Brud jest brudem, przemoc przemocą, a miłość i mądrość idą w poprzek religijności. W tle toczą się wojny, wybuchają pożary, zarazy i pogromy. Dzieci się rodzą i odchodzą, jedne do szkół, inne na śmierć, bo wielka historia za nic ma codzienny trud kobiet.
To prawdziwa i mądra powieść o przyjmowaniu życia i szacunku wobec śmierci – mówi Barbara Sadurska, pisarska, laureatka Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza.
Sabina Jakubowska od lat jako doula towarzyszy kobietom przy porodach. Jest certyfikowaną doulą oraz mgr archeologii i dr nauk humanistycznych, autorką publikacji o charakterze naukowym, edukacyjnym, historyczno – społecznym i regionalnym. Fascynuje ją historia lokalna, której poświęciła też doktorat (Zmienność imiennictwa w polskich środowiskach lokalnych na przykładzie rzymskokatolickiej parafii Jadowniki (Podgórne) w Małopolsce w latach 1784-2005).
– „Akuszerki” to powieść, która powstała z miłości do porodów i do doulowania, z wielkiego szacunku do pracy położnych, z inspiracji płynących od poprzednich pokoleń, z podziwu do ludzi, którzy żyli i przetrwali te wszystkie wydarzenia, jakie wielka historia przyniosła do ich zwykłego, pracowitego życia.
Pracując nad moim doktoratem o imionach i wartościach, dotknęłam tysięcy istnień ludzkich, zamkniętych w starych księgach metrykalnych. A one dotknęły mnie.
I oto efekt – dodaje na swoim profilu Sabina Jakubowska.
Sabina Jakubowska jest również autorką ksiązki – „Dom na Wschodniej”. Jej debiutancka książka wydana w 2015 r. zdobyła Nagrodę Główną w konkursie Promotorzy Debiutów Instytutu Książki i Fundacji Tygodnika Powszechnego.
„Akuszerki” są jej pierwszą powieścią dla dorosłych czytelników.
—
Nagroda Literacka im. Witolda Gombrowicza / IB
VIDEO