Odeszła śp. Janina Kalicińska – wybitna choreograf, przez wiele lat związana z zespołem Krakowiacy Ziemi Brzeskiej

W czwartek 30 kwietnia 2020 r. zmarła Janina Kalicińska – wybitna choreograf, związana z zespołem Krakowiacy Ziemi Brzeskiej, przez wiele lat służyła swoją wiedzą i doświadczeniem w pracach Komisji artystycznej podczas Wojewódzkiego Przeglądu Zespołów Regionalnych, Kapel Ludowych i Grup Śpiewaczych im. Jędrzeja Cierniaka „KRAKOWSKI WIANEK”. Janina Kalicińska odeszła dziś nad ranem, w wieku 99 lat – za niespełna miesiąc miała obchodzić 100. urodziny. Pogrzeb śp. Janiny Kalicińskiej odbędzie się 6 maja o godz. 15:00 na Starym Cmentarzu w Tarnowie.

Jako choreograf prowadziła zespoły regionalne, m.in.: Zespół Ludowy „Kamionka” w Łysej Górze, Zespół Ludowy „Koronka” w Bobowej, Zespół Regionalny „Pawie Pióra” w Michałowicach. Od 1968 r. była kierownikiem artystycznym i choreografem Zespołu Pieśni i Tańca „Krakowiacy Ziemi Brzeskiej”, a od 1986 także Zespołu Regionalnego „Mogilanie” z Mogilan. Prowadzone przez nią zespoły regionalne zawsze były laureatami nagród na festiwalach krajowych zagranicznych.

Janina Kalicińska była osobą niezwykłą, przepełnioną pasją do krakowskiego folkloru i zarażającą nim innych ludzi. Choreograf, pedagog, tancerz, reżyser, autorytet i przyjaciel w jednej osobie. Swoją niezwykłą aktywność i wiedzę potrafiła przekazać młodym pokoleniom choreografów i ludowych tancerzy. Była konsultantką zespołów ludowych w całym kraju, ekspertem, jurorką w wielu przeglądach i festiwalach krajowych i międzynarodowych.

– Z głębokim żalem zawiadamiamy, że 30 kwietnia nad ranem zasnęła – już na zawsze – nasza choreograf Janina Kalicińska. Pani Janka była naszym kierownikiem artystycznym, choreografem od ponad 40 lat, a dokładnie od 1968 roku. Jesteśmy niezmiernie wdzięczni losowi za to, że mogliśmy poznać Panią Jankę, naszą Mamę zespołową, i przez te wszystkie lata uczyć się od Niej tajników tańca ludowego Krakowiaków Wschodnich. Zawsze będzie widziana naszymi oczyma jako osoba z ogromną charyzmą, wyśmienity fachowiec, „chodząca skarbnica wiedzy” o kulturze ludowej Ziemi Krakowskiej, zawsze pełna energii, skromna, wzbudzająca podziw i szacunek osób, z którymi współpracowała. Dziękujemy Pani Janeczko za te wspólne lata – piszą na swoim profilu facebookowym Krakowiacy Ziemi Brzeskiej.

Janina Kalicińska urodziła się w 1920 r. w Wierzchosławicach. Ojciec Adolf i mama Ludmiła Kalicińska z domu Regie byli przedwojennymi nauczycielami, działaczami ludowymi. Ich córka wychowywała się w atmosferze ciągłych przygotowań, widowisk teatralnych i różnych spotkań w związku ze świętami okolicznościowymi. Matka uczyła na kursach w Kole Gospodyń Wiejskich, w tym czasie odbywały się próby inscenizacji. Dom państwa Kalicińskich stale żył śpiewem, teatrem i tańcem ludowym. J. Kalicińska po ukończeniu szkoły średniej, przed wojną rozpoczęła studia na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach, które ukończyła po wojnie w 1945 roku. Już jako dyplomowana nauczycielka, powróciła do Dańkowic, gdzie mieszkała z rodziną przed wojną. Od dzieciństwa, jak wspominała, kochała przede wszystkim balet i taniec. W 1948 r. postanowiła wyjechać do Krakowa, gdzie rozpoczęła pracę nauczyciela zajęć teatralno-tanecznych, współpracuje z Krakowskim Domem Kultury, w międzyczasie ukończyła studia choreograficzne. Przez cały okres współpracowała z młodzieżą w Krakowie i w sąsiednich powiatach. Przez dwa lata uczyła tańczyć młodzież głuchoniemą.

Oprócz tańców narodowych coraz bliższe stały się jej tańce ludowe. Z czasem zaczynała opracowywać własne propozycje dotyczące folkloru tanecznego Krakowiaków Wschodnich. Prowadziła zespół Nauczycielski z Brzeska (Krakowiacy Wschodni), bazując na zapamiętanych z dawnych lat pracy terenowej, melodiach. Tradycyjne elementy stroju, obrzędów i muzyki zbierali dla niej również członkowie zespołu – nauczyciele. J. Kalicińska potrafiła przygotować układy taneczne zarówno dla wiejskiego zespołu ludowego jak i na dożynkowe 150 par. Posiadała olbrzymie doświadczenie zarówno pedagogiczne, jak merytoryczne. Swoją niezwykłą aktywność potrafiła przekazać młodym pokoleniom choreografów i ludowych tancerzy. Była wykładowcą na Studiach Folklorystycznych w Nowym Sączu i w Poznaniu i należała do tzw. Szkoły Krakowskiej Choreografów, których duchowym i merytorycznym przewodnikiem był prof. Roman Reinfuss.

Za nieocenioną działalność na rzecz ochrony i upowszechniania kultury ludowej regionu Krakowiaków odznaczono Ją wieloma nagrodami i wyróżnieniami. Między innymi srebrnym medalem Zasłużony Kulturze GLORIA ARTIS (2008), Medalem 10-lecia Polski Ludowej (1955), Złotym Krzyżem Zasługi (1955), Złotą Odznaką za zasługi dla Ziemi Krakowskiej (1971), Zasłużony Działacz Kultury (1972), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1974), Medalem Komisji Edukacji Narodowej, Nagrodą im. Oskara Kolberga (1992), Statuetką USKRZYDLONY za indywidualny wkład w dzieło rozwoju kultury województwa tarnowskiego (1993), Nagrodą Ministra Kultury i Sztuki (1998).

—

foto: fb@Krakowiacy Ziemi Brzeskiej

IB / nagrodakolberg.pl/laureaci-janina_kalicinska / Krakowiacy Ziemi Brzeskiej