Szczurowa. 29 listopada startują konsultacje społeczne projektu budowy polderu na Wiśle na pograniczu Gmin Szczurowa i Koszyce

29 listopada 2024 r. rozpoczną się konsultacje społeczne projektu „Bezpieczna Wisła”. W ciągu trzech tygodni, do 19 grudnia 2024 r., odbędą się 4 spotkania stacjonarne w miejscowościach: Szczurowa, Padew Narodowa, Koszyce i Sandomierz.

Obecnie trwają prace związane z organizacją procesu konsultacji. Szczegóły dotyczące poszczególnych lokalizacji i godzin rozpoczęcia spotkań  wkrótce zarówno na stronie PGW WP Regionalnego  Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie https://www.gov.pl/web/wody-polskie-krakow oraz na stronie www.bezpiecznawisła.pl https://bezpiecznawisla.pl/.

Wszyscy zainteresowani będą mogli uczestniczyć w spotkaniach konsultacyjnych  oraz zapoznać się z dokumentacją, a także będą mieli możliwość składania uwag i wniosków drogą elektroniczną, pocztową lub osobiście w miejscu wyłożenia projektu Programu czyli w siedzibach: RZGW w Krakowie oraz RZGW w Rzeszowie.

Projekt „Bezpieczna Wisła” występuje w oficjalnych dokumentach pod pełną nazwą „Program działań retencyjnych stanowiącego element zarządzania ryzykiem powodziowym w regionie wodnym Górnej Zachodniej Wisły i Górnej Wschodniej Wisły między Krakowem a Zawichostem”.

Konsultacje przeprowadzone zostaną zgodnie z Ustawą o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Zgodnie z nią dokumenty wymagają przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, której obligatoryjnym elementem jest konieczność zapewnienia 21-dniowego udziału społeczeństwa w postaci konsultacji społecznych.

Podczas konsultacji zarówno Program, jak również opracowana dla niego Prognoza oddziaływania na środowisko wraz formularzem zgłaszania uwag zostaną udostępnione na stronie www.bezpiecznawisla.pl, oraz w siedzibach: RZGW w Krakowie oraz RZGW w Rzeszowie.

Jeszcze przed rozpoczęciem właściwych konsultacji – w październiku przedstawiciele dyrekcji Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie spotkali się z radnymi oraz mieszkańcami gmin Szczurowa i Koszyce. Zaprezentowano wstępne plany lokalizacji polderu przeciwpowodziowego w dolinie Wisły na terenie tych gmin. Skala tej inwestycji jest porównywalna ze zbiornikiem Racibórz Dolny w dolinie Odry. Październikowe spotkania poprzedziły oficjalne konsultacje społeczne, w których polder jest jednym z wariantowych rozwiązań.

Polder na Wiśle na pograniczu Gmin Szczurowa i Koszyce – założenia 

Przewidywana pojemność polderu będzie wynosić ok. 206 mln m3 pojemności i zajmować obszar ok. 35 km2. Obiekt będzie więc miał powierzchnię i pojemność większą niż obecnie ma największy polski suchy zbiornik w Raciborzu Dolnym w dolinie Odry (185 mln m3 i 26,3 km2). Planowana inwestycja jest jednym z elementów „Programu działań retencyjnych stanowiących element zarządzania ryzykiem powodziowym w regionie wodnym Górnej Zachodniej Wisły i Górnej Wschodniej Wisły między Krakowem a Zawichostem”. Program ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców regionu przed zagrożeniem powodzią przy zachowaniu najwyższych standardów ekologicznych.

Parametry techniczne Wiodącego Polderu Zalewowego

• „Retencja w dolinie”, uzyskana poprzez podniesienie przegród wysuwanych z dna lub w postaci zasuw, przez co powstanie spiętrzenie wody i cofka na Wiśle do poziomu maks. 184,00 m n.p.m., uzyskana pojemność ok. 206 mln m ³ , obszar ok. 35 km ².

• Czasza polderu zostanie wygrodzona wałami do rzędnej 185,00 m, w tym ok. 16 km wałów wymaga ) odniesienia, ok. 7 km wałów będzie budowanych od nowa, a do rozbiórki przewidziano ok.14 km wałów.

W normalnych warunkach wszystkie zamknięcia chowają się do poziomu dna koryta Wisły lub zostają podniesione. Na międzywalu pozostaje na stałe ziemna zapora czołowa o nachyleniu skarp 1:3. Na koronie zapory wykonana zostanie droga dla aut osobowych i ciąg pieszo-rowerowy. Długość zapory czołowej 1,0 km.

Migrację zwierząt wzdłuż wiślanego korytarza migracyjnego umożliwią przejścia dla zwierząt (zamykane na czas piętrzenia).

Nie zakłócamy przepływu rumowiska w czasie przepływów średnich w korycie Wisły.

Bezpieczeństwo 140 tys. osób

Obszar polderu na styku gmin Koszyce i Szczurowa wyznaczono, jako miejsce optymalne i zwiększające bezpieczeństwo przeciwpowodziowe ok. 140 tys. osób. Chronieni mają być przede wszystkim mieszkańcy zagrożonych powodzią terenów, ale także 12 obiektów strategicznych, w tym m.in.: Elektrownia Połaniec; Grupa Azoty Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki „Siarkopol” S.A. w Grzybowie – Stacja Uzdatniania Wody Uzupełniającej, Tursko Małe; Siarkopol S.A. Kopalnia Siarki „Osiek”; Tarnobrzeski Park Przemysłowo-Technologiczny; Pilkington Polska Sp. z o.o.; Strefa Przemysłowa „Jeziórko”; PGE Energia Odnawialna – PV Jeziórko 100 M.

Planowany jest polder przeciwpowodziowy

Prezentowany na spotkaniach w Szczurowej i Koszycach polder w założeniach będzie miejscem, w którym na co dzień można uprawiać ziemie rolniczo czy wykorzystywać teren rekreacyjnie, jednak z uwagi na jego przeznaczenie nie może być zamieszkiwany. W sytuacjach zagrożenia nastąpi tam bowiem spiętrzenie wody i wystąpi tzw. cofka na Wiśle do poziomu maks. 184,00 m n.p.m. Czasza polderu zostanie wygrodzona wałami do rzędnej 185,00 m. W związku z tym ok. 16 km wałów wymaga podniesienia, ok. 7 km wałów będzie budowanych od nowa, a do rozbiórki przewidziano ok. 14 km wałów. Drogi wojewódzkie, obiekty mostowe zostaną wyniesione ponad teren polderu umożliwiając przemieszczanie się nawet w okresie zalania zbiornika.

Zapowiedziano rekompensaty

W przypadku realizacji inwestycji konieczne będą przeniesienia obecnie zamieszkujących i użytkujących obiekty na tych terenach. W ramach rekompensat właściciele nieruchomości otrzymają odszkodowania w wysokości cen rynkowych według wartości odtworzeniowych. Grunty rolne pozostające w obszarze polderu, będą mogły być nadal użytkowane, a decyzja o charakterze ich własności będzie należała do właścicieli. Jak powiedzieli przedstawiciele Wód Polskich jest to etap koncepcji projektu, wobec czego obszar planowanego polderu może jeszcze ulec zmianom.

Nie tylko Szczurowa i Koszyce

Bezpieczeństwo powodziowe w regionie będzie wzmacniał także proponowany niżej mniejszy polder (Przykop) o pojemności ok. 20 mln m3. Projekt programu działań, zawierający wymienione inwestycje obejmuje także inne działania, w tym cały katalog pilotażowych przedsięwzięć ukierunkowanych na zwiększenie retencji naturalnej (odtwarzanie starorzeczy, bagnisk i mokradeł, rowów melioracyjnych oraz zalesianie).

Program „Bezpieczna Wisła – ekologicznie w przyszłość” jest częścią strategicznego projektu Wód Polskich POPDOW (Projekt Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły).

—

bezpiecznawisla.pl / IB