Potężna powódź jaka we wrześniu 2024 r. nawiedziła południową i południowo-zachodnią część Polski przypomniała wielu osobom obrazy z lipca 1997 roku, gdy intensywne opady deszczu związane z niżem genueńskim dotknęły w niszczycielski sposób tereny Powiatu Brzeskiego. Szczęśliwy zbieg okoliczności spowodował, że tym razem powódź oszczędziła nasze tereny. Czy nasze tereny byłyby gotowe na tak wielką wodę? Odpowiedź na to pytanie jest więcej niż skomplikowana.
Z pytaniem w sprawie dalszych losów koncepcji budowy zbiorników retencyjnych w Okocimiu, Gosprzydowej i Lipnicy Murowanej, które zdaniem ekspertów miały zabezpieczyć teren Powiatu Brzeskiego przez zagrożeniem powodzią zwróciliśmy się do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie.
– Zgodnie z obowiązującym od dnia 23 marca 2023 r. Planem Zarządzania Ryzykiem Powodziowym dla obszaru dorzecza Wisły, który został przyjęty rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 18 października 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2739) na terenie gminy Brzesko wskazano realizację działania pod nr ID W_GZW_1853 pn.: „Wykonanie zadań wynikających z analizy programu inwestycyjnego dla Uszwicy” dotyczącego zabezpieczenia powodziowego w dolinie rzeki Uszwicy poprzez budowę: suchego zbiornika Lipnica Murowana, suchego zbiornika Okocim, suchego zbiornika Gosprzydowa oraz przebudowę obwałowań rzeki Uszwicy i potoku Borowa Struga gm. Szczurowa, Borzęcin. Powyższe działanie uwzględnione jest w obecnie obowiązującym Programie planowanych inwestycji.
W gospodarce wodnej PGW Wody Polskie Jego planowany zakres obejmuje: opracowanie dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem wszystkich niezbędnych uzgodnień, pozwoleń oraz decyzji umożliwiających realizację zadania, regulację spraw własnościowych, pełnienie nadzoru inwestorskiego oraz roboty budowlane związane z opracowaniem dokumentacji dla zadań wynikających z analizy programu inwestycyjnego dla zlewni rzeki Uszwica. Szczegółowe parametry 3 suchych zbiorników planowanych w ramach działania jw. zostaną ustalone na etapie wykonania studium wykonalności. Koszt realizacji inwestycji szacowany jest na ok. 160 mln zł. Obecnie zadanie nie posiada zapewnionego źródła finansowania.
Dodatkowo należy podkreślić, że nasz poprzednik prawny odstąpił od realizacji zadania, z uwagi na protesty mieszkańców.
Zatem obecnie najważniejszą kwestią jest uzyskanie przez włodarzy gmin, akceptacji społecznej mieszkańców, w sąsiedztwie, których miałyby być realizowane zbiorniki – podkreśla Magdalena Gala, Rzecznik Prasowy
w Zespole Komunikacji i Edukacji Wodnej Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie.
Zbiorniki retencyjne w Okocimiu, Gosprzydowej i Lipnicy Murowanej
W ramach wykonanych po powodzi w 1997 r, analizach ochrony przeciwpowodziowej doliny rzeki Uszwicy (od źródeł do Brzeska), przewidziano wykonanie 3 „suchych” zbiorników przeciwpowodziowym: w Lipnicy Murowanej (km 60+750), Gosprzydowej (km 52+200) oraz w Okocimiu (km 40+420). W założeniu zbiornik Okocim miał mieć za zadanie ochronę przeciwpowodziową terenów leżących poniżej zbiornika, a wspólnie ze zbiornikami przeciwpowodziowymi Gosprzydowa i Lipnica Murowana, zredukowanie fali powodziowej rzeki Uszwicy dla ochrony przed powodzią miasta Brzeska. Wszystkie zbiorniki miały być zbiornikami suchymi tzn. miały napełniać się tylko w czasie napływu fali powodziowej. Projektowane zbiorniki i zapory ziemne miały być bezobsługowe a przepływ wody regulowany planowano przez urządzenia spustowe i przelewy przez zaporę. Po wielu perturbacjach już wydawało się, że zbiorniki są w zasięgu ręki. Do mniej więcej 20215 r. samorządowcy w mniej lub bardziej optymistyczny sposób wypowiadali się o możliwości ich powstania. Nieco na wyrost zakładano, że o ile znajdą się środki w budżecie, to np. zbiornik Okocim powstanie do 2021 r. Jednak w 2016 roku sprawa upadła za sprawą sprzeciwu mieszkańców Gmin Lipnica Murowana oraz Gminy Gnojnik. Niestety idea suchych zbiorników nie spotkała się z ich akceptacją.
O tym jaki założenia przyświecały budowie np. zbiornika w Okocimiu możemy przeczytać w opracowaniu:
Zabezpieczenie powodziowe w dolinie rzeki Uszwicy – Zbiornik Okocim <==
Część argumentów przeciw jakie mieli mieszkańcy Gosprzydowej w związku z planowaną budową zbiornika retencyjnego w Gosprzydowej można znaleźc na stronie gosprzydowa.pl <==
Powódź 1997 – tysiącletnia woda w Powiecie Brzeskim
O tym jaki przebieg miała na terenie Powiatu Brzeskiego powódź z lipca 1997 roku pisaliśmy w materiale:
25 lat od powodzi tysiąclecia w Powiecie Brzeskim / zdjęcia <==
—
foto: Maciej Mazur
IB /brzesko.ws – Mariusz Osmęda / wikipedia /
